تغییرات جمعیت اسپورهای قارچی میکوریز وزیکولار- آربوسکولار در خاک جنگل های طبیعی پسته در استان خراسان

به منظور بررسی تغییرات جمعیت، تعیین درصد کلونیزاسیون ریشه و شناسایی نوع هم زیستی میکوریزی همراه ریشه و ریزوسفر درختان پسته جنگلی pistacia vera ، دو ایستگاه در جنگل های طبیعی پسته مناطق کلات (چهچهه) و سرخس (شورلق) انتخاب شد. نمونه برداری از خاک و ریشه درختان مزبور در فواصل زمانی حداکثر هر ماه یک بار در محدوده سایه انداز آنها و از عمق 30 سانتی متری به عمل آمد. برای استخراج و جداسازی اسپورها از روش غربال تر استفاده شد. پس از رنگ آمیزی ریشه ها، میزان کلونیزاسیون ریشه ها و جمعیت اسپور این قارچ ها اندازه گیری شد. در همین ارتباط میزان تأثیر برخی خصوصیات خاک شامل ph، میزان رطوبت، ماده آلی و مقدار فسفر قابل جذب خاک نیز بر جمعیت اسپور مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان داد که نوع هم زیستی میکوریزی درختان پسته از نوع میکوریز وزیکولار – آربوسکولار (vesicular arbuscular mycorrhiza) می باشد. متوسـط میزان کلونیزاسـیون ریشه ها در ایستگاه کلات 13% و در ایستگاه شورلق 11% و متوسط تعداد اسپور در منطقه کلات 12 و در منطقه سرخس 10 عدد در هرگرم خاک خشک بود. محاسبه هم بستگی بین تغییرات جمعیت اسپور با میزان رطوبت، ماده آلی، فسفر قابل جذب، ph خاک و میزان کلونیزاسیون ریشه نشان داد که جمعیت اسپور با میزان کلونیزاسیون ریشه هم بستگی مثبت و با میزان رطوبت خاک، ماده آلی، فسفر قابل جذب و ph خاک هم بستگی منفی دارند.